A 88 años de la Comuña Asturiana.

         Esti añu 2022, nel presente mes d'ochobre, cúmplense 88 años de la gran esperiencia revolucionaria del proletariáu asturianu, esperiencia marcada nel calandariu militante asturianu dende va décades. A 88 años d'esi pernomáu asocedíu la nuestra realidá, como nesi tiempu, ta marcada por una creciente esplotación llaboral, una carestía descomanada de la vida y eso si, ensín ofensives de clase presentes y que vemos perlloñe nel futuru a mediu-llargu plazu. 

N'ochobre de 1934, les fuercies populares asturianes punxéronse d'alcuerdu pa entamar un procesu d'ofensiva política contra la reaición demientres el periodu hestóricu de la II República. Socialistes, anarquistes y comunistes foron quién a separtar les sos diferencies baxo'l llema U.H.P. Meses enantes la CEDA (Confederación Española de Fuerzas Autónomas) entamó a postulase como válida pa entrar nel gobiernu Lerroux y collaborar coles dinámiques que veníen yá dende 1933, ye decir, acabar coles reformes progresives del primer gobiernu de la II República y atacar los porgüeyos del Pueblu Trabayador. De fechu les provocaciones entamaron nel mes de setiembre, cuando Gil Robles, llider de la CEDA y a quien-y prestaba abondo ser tratáu como "xefe", a la moda del "Duce" de la dómina, vino a Cuadonga a participar nun mitin peraccidentáu, cola repuesta de les organizaciones de clase asturianes en forma de sabotaxe de carreteres y fuelga xeneral. 

D'otra banda, el movimientu contra la entrada de la CEDA nel gobiernu tenía yá un plan pal mes d'ochobre a nivel estatal. Coincidiendo cola entrada d'estos ministros nel gobiernu del "Bieniu Negru", entamóse una fuelga xeneral en tol Estáu Español pa protestar pol cursu de los asocedíos. Si bien la fuelga tenía un cálter políticu y revolucionariu nun foi n'otra parte más que n'Asturies, ónde algamó mayor conflictivá y duración. 

Les organizaciones de clase trataron de poner en xaque el gobiernu derechista de Lerroux pero n'Asturies la fuelga camudó a guerra popular contra'l capitalismu. Dellos fechos impunxeron esta coxuntura. Per un llau y principalmente'l proletariáu d'esti país yera consciente de la so condición de clase, con una concentración obrera nel centru de la nuestra xeografía (les cuenques, Trubia, Uviéu, Grau, Xixón) que fexo que les consignes fueren proclamaes pola camaradería pero tamién pola condición de vecindá. D'otra miente les organizaciones polítiques y sindicales de la clase obrera asturiana tuvieron al altor de les circunstancies y fueron quién a llevar alantre una alianza proletaria perriba de la unidá d'aición que nel restu l'Estáu pudo dase. En tercer llugar tener una industria estractiva de carbón tan desenrollada y tan apegada ente sí, por motivos de comunicación y cercanía ayudó muncho a esti movimientu, pero tamién foi perinterensante que la dinamita taba en manes de los obreros de la minería y yera un arma d'asaltu mui útil.

Too esto ensín tener en cuenta la trayeutoria hestórica del proletariáu asturianu (la fuelga indefinía y revolucionaria de 1917 ye preba d'ello), estos factores enantes nomaos foron determinantes pal ésitu relativu del Ochobre Asturianu. Lo qu'asocedió n'Asturies de magar el 4 d'ochobre, día nel que los trabayadores asturianos dexaron el picu y garraron el fusil a la espera de la conseña del día 5 foi mui estremáu de lo que pasó nel restu de la II República. El nuestru proletariáu nun duldó en nengún momentu en tomar la iniciativa y puxar por un braeru poder popular, col determín de les armes. 

En centros industriales de Catalunya, Bizkaia o Madrid hebo intentos d'asaltu del poder burgués pero la realpolitik (socialista o nacionalista en gran medía) apararon de sopitu les tentatives d'asaltu al poder del status quo burgués. Per contra , n'Asturies les fuercies polítiques izquierdistes d'ampliu espectru nun tuvieron otru remediu que sofitar la denomada "Alianza Obrera", perpasaes pola fuercia d'un movimientu obreru a la ofensiva nel día a día. 

Depués d'hores de combate les fuercies de la Comuña Asturiana tomaron cuarteles estratéxicos de la Guardia Civil, colectivizaron armes y punxeron en funcionamiento'l poder obreru en dellos conceyos d'Asturies. Darréu tomaron centros de producción y demientres díes socializaron la producción d'otru xeitu, un xeitu colectivista. Anque fueren dellos díes namás, la másima de Marx "de cada cúal según la so capacidá, a cada cuál según les sos necesidaes" foi llei y foi una de les cuestiones centrales, con esperiencies reales d'organización de poder popular. 

Nun podemos, dende un analis marxista, dexar delláu la fuercia cultural y moral del proletariáu asturianu. Permitanme qu'inore los nuestros díes de fracasu y la nuestra derrota. Belarmino Tomás garró la posición de mandu y foi quemáu y la nuestra clase n'Asturies acabó esfarrapada. Los meyores cuadros d'Asturies foron condergaos al esiliu, la prisión y miles d'obreros foron asesinaos, pero la esperiencia foi perválida pa que nel 36-37 defenderamos la nuestra tierra de l'agresión facista. 

Ochobre'l 34 demosa que la fuercia de la nuestra clase nun ye quién atopar enemigu cuando les condiciones oxetives y suxetives van de la mano y fórmase una vanguardia. Güei, en 2022, tenemos qu'entamar xeres más modestes que los revolucionarios d'ochobre. Nun podemos planteganos asaltar la llegalidá burguesa, xenerar formes de poder popular o algamar, anque seya de forma efímera, somorguiar la cultura de la burguesía nel día a día. Pero tamién ye verdá que como toles revoluciones ochobre'l 34 foi una gran escuela pa la clase obrera y los sectores que xeneren valor de cara a futures confrontaciones. 

Marx vio na Comuna de París el primer ensayu efimeru de poder pa la clase obrera. Igual que Marx vio nesta esperiencia del XIX un gran ensayu del que sacar conclusiones y pudo afondase dientro'l socialismu científicu na teorización de la cuestión del Estáu y el Poder, la revolución n'Asturies dexó munches cuestiones de les que facer analís. Enantes apuntábemos que les xeres pendientes d'anguaño son más modestes de lo que yeren el mes d'ochobre de 1934 n'Asturies y ye evidente. El grau d'alienación nesti momentu hestóricu ye mui marcáu, les redes colectives de autodefensa de la nuestra clase son febles o inexistentes y nun tenemos más referentes políticos que la tradición revolucionaria de la vanguardia obrera hestórica. Pero énte tou esti escenariu, desesperante ensín dulda, tenemos una fuercia del nuestra lláu de muncha importancia: les propies contradicciones del capitalismu. 

Efectivamente, la situación nesti momentu ye evidente. Los bloques xeopolíticos tan incrementando la tensión bélica mundial, tratando d'iguar los sos intereses cola maquinaria de guerra na mano. La contradicción principal capital-trabayu sigue siendo cada vegada más acusada, con una creciente socialización de les pérdides de les crisis endémiques del capital y una minoría parasitaria que dende l'andanciu de la Covid-19 nun apara de ganar dineru. Les condiciones oxetives, cola fuerte inflación como primer azote y más evidentes pa les condiciones de vida del proletariáu, faen decatase a munches persones qu'esti sistema nun tien igua y que la tresformación social tien de llegar en dalgún momentu. 

Gracies a la propia natura del mou de producción capitalista cada xeneración deprende que'l sistema enteru ye un campu de llucha ente intereses antagónicos. L'alienación puede retrasar procesos hestóricos, al igual que'l determinismu de munchos marxistes (más bien marxianos), pero los españíos sociales son inevitables. Pel momentu queda seguir afondando na formación, estrayendo conclusiones de los grandes ensayos de clase obrera, como ochobre'l 34 y xenerar una rede de derive nun procesu que construya una futura vanguardia sociopolítica que xenere toa triba d'hexemoníes. 

Per últimu, ye fundamental solliñar los erros d'interpretación que munchos militantes n'Asturies cometen alredor d'ochobre de 1934. Munches vegaes por puru oportunismu, otres por inxenuidá, etc. pero de toles formes vemos auténtiques deformaciones de lo que foi la braera natura del movimientu insurrecional del 34. Nun son válides interpretaciones nacionalistes que fai parte de la izquierda soberanista asturiana pa desplicar la Revolución. Nun son válides tampoco les valoraciones que bona parte de los partíos comunistes presentes n'Asturies faen, mecigayando'l procesu revolucionariu con un republicanismu formalista que venceya la Comuña Asturiana a una suerte de rescate de llegalidá burguesa republicana. 

Ochobre'l 34 foi un momentu hestóricu más de la llucha de clases, asocedíu nun contestu mui específicu y que tentó valtar la llegalidá burguesa de la II República y construyir poder popular. Ochobre'l 34 marca la trayectoria del movimientu obreru n'Asturies, dexa granibles esperiencies de asaltu y toma del poder coxuntural y de cómo podemos xenerar aliances plurales ensín perder de vista la llucha fundamental contra'l capital. Y por supuestu, Ochobre'34 pon n'evidencia a toos aquellos sectores que ñeguen o dexen en segundu planu la independencia de clase por seguir los marcos burgueses. Deprendamos, faigamos balance y tomemos más enfotu pá garrar puxu de cara'l futuru. 

¡Asturies nun escaez!

 ¡Puxa Ochobre'l 34!

Comentarios

Entradas populares de este blog

Entrevista a Andoni Baserrigorri, militante comunista vasco.

L'Asturies d'anguañu, camín de ser un macroparque temáticu.

Entrevista al Partido Revolucionario de los Trabajadores (PRT).